عنوان کامل پایان نامه :
مطالعه کیفرشناختی عملکرد اردوگاه کاردرمانی استان اصفهان در سال ۱۳۹۱
الغا گرایان
با این حال پاره‌ای از اندیشمندان با اشاره به معایب و نواقص زندان، خواستار لغو مجازات سالب آزادی هستند. به موجب این نظریه، از آنجایی که زندان نه می‌تواند حداقل حقوق اساسی انسان‌ها را فراهم کند و نه می‌تواند انسانی شود باید لغو شود.
اما عده‌ای دیگر از طرفداران جریان لغو زندان که با فضا و شرایط اجتماعی و سیاسی و تأثیر و کارایی پاره‌ای از رسالت‌های زندان در قلمرو و کنترل اجتماعی مواجه هستند، می‌پذیرند که در حال حاضر کنار گذاشتن زندان واقع بینانه نیست [۱]. جنبش دفاع اجتماعی، نفس مجازات زندان را مورد سئوال قرار میدهد، اما با عنایاتی که این جنبش به واقعیات دارد معتقد است که در اوضاع و احوال کنونی هنوز افرادی هستند که باید زندانی شوند. مارک آنسل بیان میکند : «در حال حاضر نمی‌توان با وضع یک مادۀ قانونی و با یک اشارۀ قلم، همان‌گونه که در مجازات اعدام عمل شد، مجازات زندان را نیز ملغی کرد[۲].» امروزه بر این نکته تاکید می‌شود که مجازات زندان باید به عنوان آخرین حربه که تنها در محدودترین و شدیدترین جرایم قابل اجرا است نگریسته شود.
۱-۸-۲-۲ جایگزین‌های مجازات سالب آزادی
به منظور گریز از معایب زندان و تحدید قلمروی مجازات سالب آزادی، راه حل‌های جایگزین از چند دهه اخیر مورد توجه محافل علمی، سازمان‌های بین‌المللی و نظام‌های کیفری قرار گرفت. در سطح سازمان ملل متحد، جانشین‌های مجازات‌های سالب آزادی، ابتدا در کنگره ششم (۱۹۸۰) مورد توجه قرار گرفت. سپس در کنگره هفتم(۱۹۸۵) تقلیل تعداد زندانیان، راه حل‌های جایگزین کیفر زندان و باز پذیر کردن اجتماعی بزهکاران موضوع مطالعه قرار گرفت. قواعد حداقل استاندارد سازمان ملل متحد راجع به تدابیر غیرسلب آزادی موسوم به ( قواعد توکیو ) در قالب قطع‌نامه مورخ ۱۴ دسامبر ۱۹۹۰ به تصویب مجمع عموم می‌رسید. مساعد کردن زمینه برای توسل به اقدامات غیر سالب آزادی و تضمین‌های حداقل برای افرادی که موضوع این اقدامات قرارمی گیرند، هدف این قواعد می‌باشد [۳].
۱-۹ مبحث دوم – نقش حبس در پیشگیری از جرم
چنانکه گفتیم حبس نوعی مجازات است که از قضا از قدمت زیادی نیز برخوردار است چرا که وجود رفتارهای ضد دین، ضد جوامع و ضد سلاطین ایجاب می‌نموده مرتکبین این رفتارها محبوس شوند. حبس به عنوان یک نوع مجازات که در نتیجه ارتکاب معصیت یا جرم بر شخص بزهکار تحمیل می‌شده است، دارای اهدافی بوده که در طول زمان تغییر نموده است : زمانی مجازات صرفاً جنبه انتقامی داشته و زمانی هدف از آن برقراری عدالت در جامعه بوده است و بالاخره گاهی هدف از مجازات ارعاب فردی و عمومی بوده کما اینکه هدف اصلی مجازات در حال حاضر با توجه به طرح دیدگاه‌های نوین در خصوص کیفرها اصلاح و تربیت مجرمین است.
در حال حاضر زندان یکی از شایع‌ترین و بحث انگیزترین مجازات‌ها می‌باشد و البته به نظر بعضی از حقوق‌دانان مطلوب‌ترین نوع مجازاتان. محمود آخوندی در این باره می‌گوید :
«این مجازات قدیمی با طبیعت و شخصیت انسان‌ها سازگاری بیشتری دارد و تنها کیفر معتدل و متناسب شناخته شده‌ای است که می‌تواند بسیاری از هدف‌های اعمال مجازات را تأمین کند، زیرا صرف نظر از جنبۀ پیشگیرانۀ انفرادی آن یعنی منصرف ساختن از گرایش به ارتکاب جرم مجرم نقش بسیار ارزنده و مفید در اصلاح و تربیت مجرم دارد.سایر مجازات‌ها فاقد این خصیصه‌اند و به مجرم توان اعاده به زندگی اجتماعی را نمی‌بخشند[۴].»
مجازات زندان می‌تواند در جلوگیری از تکرار جرم و نیز بازداشتن سایر افراد جامعه از ارتکاب عمل مجرمانه نقش مؤثری داشته باشند و شاید همین خصیصۀ زندان است که سبب شده این ضمانت اجرای جزایی همواره و در همه جا مورد توجه باشد. به هر حال با بیان این که انجام اقدامات اصلاحی و تربیت از هر نوع که باشد باید به گونه‌ای باشد که تکرار جرم در میان محکومین را به حداقل برساند و بیان نقش حبس در پیشگیری از جرم با استفاده از اهداف اعمال آن مجازات می‌پردازیم:
۱-۹-۱ گفتار اول – هدف ارعابی اعمال مجازات زندان
چنانچه گفتیم مجازات متخلفین و مجرمین از زمان‌های گذشته بدون هدف نبوده بلکه از اعمال مجازات اهداف و مقاصد مختلفی مد نظر بوده است. از جمله این اهداف، علاوه بر تسکین خشم مردم آن است که مجازات باعث می‌شود تا مردم نسبت به اجرای عدالت مطمئن گردند و این اعتقاد در آن‌ها به وجود آید که رعایت حقوق دیگران و انجام تکالیف الزامی است و هرکس قوانین را نقض نماید از طرف جامعه مجازات خواهد شد.
اجرای مجازات باعث می‌شود که افراد جامعه مجدداً یقین پیدا کنند که محدودیت‌های اجتماعی مربوط به همگان است و هرکس این محدودیت‌ها را نقض کند با عکس‌العمل منفی اجتماع روبرو خواهد شد و دیگر اینکه اجرای مجازات، جامعه را مجدداً به حالت متعادل و توازن می‌کشاند چرا که ارتکاب جرم باعث شده تا پایه‌های روانی اجتماع دچار تزلزل شود[۵].
۱-۹-۱-۱ ارعاب فردی
بی تردید برای حبس خصوصیات و ویژگی‌هایی وجود دارد که تأثیر آن در جلوگیری از وقوع جرم را غیر قابل انکارمی سازد. از جمله این ویژگی‌ها خصوصیت رنج آور بودن و رسوا کننده بودن زندان می‌باشد. مجرم با اعمال مجازات دربارۀ او و تحمل سختی و مشقت آن درمی یابد که هر گاه در آینده باز هم مرتکب جرم شود همین سرنوشت شوم و وحشتناک و حتی شدیدتر از آن در انتظار او خواهد بود و چون بشر به طور غریزی از رنج گریزان است از ارتکاب جرم خودداری خواهد کرد.
طرفداران تئوری ارعابی مجازات‌ها در این خصوص معتقد بودند که مجازات‌ها حتی‌المقدور بایدسنگین و شدید باشد تا در اذهان مجرمین اثری قطعی و قاطع بر جای گذاشته و آن‌ها را از ارتکاب مجدد مجرم در آینده منصرف سازد. از جمله بنیانگذاران این تفکر بنتام بود که اعتقاد داشت مجرم هنگام ارتکاب جرم به این امرتوجه دارد که با ارتکاب جرم چه سودی را تحصیل میکند. طبیعی است وقتی ارتکاب جرم را سودمند بداند اقدام به انجام آن می نماید ولی زمانی که آگاه باشد مجازاتی که ممکن است در نتیجۀ ارتکاب جرم بر او تحصیل شود به گونه ای است که شدیدتر از سود احتمالی ارتکاب جرم باشد از دست یازیدن به ارتکاب جرم استنکاف می ورزد.
بدلیل فوق بنتام معتقد بود باید مجرمین به زندانهای طویل المدت و حبس های با اعمال شاقه محکوم شوند تا هم خود از تکرار جرم منصرف شوند و هم این مجازات باعث عبرت سایرین گردد[۶].
باید توجه داشت که هرچند علم به سختی مجازات حبس ممکن است در برخی افراد تأثیر گذاشته و موجب بازدارندگی آن‌ها از ارتکاب جرم یا تکرار جرم گردد ولی از طرف دیگر باید متوجه این موضوع نیز بود که صرف اجرای حبس‌های طویل‌المدت بدون اصول و موازین جرم شناسی خود موجب ایجاد اثرات منفی می‌گردد.برخی از حقوق دانان و جرم شناسان با شدت و سختی مجازات ها و تأثیر این شدت در جلوگیری از ارتکاب جرم مخالف می‌باشند و اعتقاد دارند مجازات مؤثر در جلوگیری از ارتکاب جرم، مجازاتی است که قطعی و حتمی اجرا باشد. به عنوان مثال سزار بکاریا در رسالۀ جرایم و مجازات‌ها از سنگینی و نامتناسب بودن مجازات‌ها و عدم تأثیر آن در اصلاح روحیۀ مجرمین و جلوگیری از ارتکاب جرم به شدت انتقاد کرده و اعتقاد دارد که مجازات‌ها برای اینکه موثر باشد ملایم و معتدل و متناسب با جرم ارتکابی باشد و این مجازات حتماً اجرا گردد.
سوالات یا اهداف پایان نامه :
آیا آیین فعلی سازمان زندان‌ها علی رغم اصلاحات متعددی که در آن صورت گرفته است می‌تواند ما را در جهت نیل به اهداف اصلاحی و تربیتی مجازات حبس موفق کند؟ آیا در آیین نامۀ سازمان زندان‌ها جنبه‌های انسانی و حقوق بشری مجازات حبس به طور کامل مدنظر قرار گرفته است؟
آیا جهت اجرای این آیین نامه امکانات و تسهیلات لازم در اختیار سازمان زندان‌ها قرار گرفته است؟
آیا سازمان زندان‌ها نسبت به اجرای کامل مفاد آیین نامه اقدام می‌نماید؟
۱- به نظر می‌رسد حقوقی که در آیین نامۀ سازمان زندان‌ها برای زندانیان پیش بینی شده است جوابگوی تمام نیاز زندانیان نمی‌باشد.
۲- به نظر می‌رسد وضعیت حقوق زندانیان در ایران، در برخی از موارد، از حداقل حقوقی که در حداقل قواعد رفتار سازمان ملل متحد پیش بینی شده است کمتر می‌باشد.
۳- به نظر می‌رسد تمام حقوق پیش بینی شدۀ زندانیان، در آیین سازمان زندان‌ها در حاضر توسط سازمان زندان‌ها اعمال نمی‌گردد.
۴- به نظر می‌رسد با توجه به حجم زیاد ورودی افراد به زندان‌ها، امکانات فعلی سازمان زندان‌ها جوابگوی تمام نیاز زندانیان نمی‌باشد.
برای دیدن جزئیات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل با فرمت ورد می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:
لینک بالا اشتباه است
:: بازدید از این مطلب : 107
|
امتیاز مطلب : 5
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
